Wzorcowanie przyrządów pomiarowych — jak często?
Działając w branży produkcyjnej i polegając głównie na używanych narzędziach, musimy bezwzględnie wiedzieć, czy uzyskiwane wyniki są miarodajne. Z tego powodu regularna kontrola narzędzi pomiarowych to konieczność. Na czym polega kalibracja, czy też wzorcowanie narzędzi pomiarowych? Jak często powinno się ją przeprowadzać?
Wzorcowanie narzędzi pomiarowych — definicja
Celem przeprowadzonej kalibracji zmierzenie błędu pomiarowego. Błąd pomiarowy nie jest niczym innym jak różnicą w wynikach uzyskiwanych poprzez badane urządzenie a przez te uzyskiwane przez urządzenie wzorcowe. Obliczone w ten sposób odchylenie zapisuje się w świadectwie wzorcowania, które dołącza się następnie do urządzenia.
Wbrew panującemu powszechnie błędnemu przeświadczeniu, nie należy mylić kalibracji ani z regulacją, ani z dopuszczeniem danego urządzenia do użytku, bądź jego wycofaniem. Przeprowadzenie kalibracji ma jedynie na celu zmierzenie odchylenia wyniku wskazanego przez narzędzie wzorcowe a zmierzonego wzorcowanym narzędziem. Regulacja z kolei jest działaniem serwisowym, które warto przeprowadzić przed samym wzorcowaniem. Polega na wyregulowaniu przyrządu pomiarowego, by uzyskiwany wynik był jak najbardziej zbliżony do wyniku nominalnego.
Wzorcowanie przyrządów pomiarowych, by było przeprowadzone właściwie, może wykonane jedynie przez specjalistę, który ukończył specjalne szkolenie. Taka osoba, oprócz samego przeprowadzenia kalibracji wie także, jak prawidłowo interpretować uzyskiwane wyniki.
Jako często jest konieczne przeprowadzanie kalibracji?
O tym, co ile powinno się przeprowadzać kalibrację narzędzi pomiarowych, decyduje przede wszystkim załączona do narzędzia specyfikacja techniczna. Przeważnie jako okres ważności przeprowadzonego wzorcowania przyjmuje się okres jednego roku. Jeśli by się zdarzyło, że w międzyczasie urządzenie będzie wymagało naprawy, wtedy oczywiście konieczne jest ponowne przeprowadzenie kalibracji. Oprócz tego wiele zależy od specyfiki branży, gdzie obowiązek wzorcowania przyrządów wynika z istniejących przepisów. Dotyczy w szczególności branży, które mają ścisłe powiązanie z życiem i zdrowiem ludzi, jak branża farmaceutyczna, spożywcza czy kosmetyczna. Istnieje wiele zbiorów przepisów czy norm, które regulują te wymagania, jak m.in. Good Manufacturing Practice, Good Laboratory Practice czy ISO 22000, 9001. Mowa tutaj np. o takich urządzeniach, które mierzą temperaturę i poziom wilgotności w lodówkach, zamrażarkach i chłodniach, gdzie przechowywane są żywność, leki i kosmetyki.